ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ

Η ιστορία της αρχαίας εκπαίδευσης ενδιαφέρει τον σύγχρονο πολιτισμό, εφόσον αποκαλύπτει τις άμεσες πηγές της παιδαγωγικής μας παράδοσης. Είμαστε Ελληνο-Λατίνοι: η πεμπτουσία του πνευματικού πολιτισμού μας είναι δημιούργημα του δικού τους πολιτισμού, γεγονός που ισχύει μέχρις ενός βαθμού και για το ίδιο το εκπαιδευτικό σύστημά μας. Ολοκληρώνοντας την παρούσα μελέτη, θα δείξω πώς η φθίνουσα πορεία του αρχαίου σχολείου, παρ’ ότι ενίοτε παρατείνεται επί μακρόν στη βάρβαρη περίοδο του ζοφερού μεσαίωνα, διακόπτεται εν τέλει στη Δύση, σε περίοδο που ποικίλλει κατά περιοχή. Ωστόσο, η ανανέωση των σπουδών που χαράσσεται κατά την πολιτισμική αναγέννηση επί Καρόλου επαναφέρει στο προσκήνιο τις μεθόδους του αρχαίου παιδαγωγικού συστήματος. Επρόκειτο για μία αδέξια και ατελή αποκατάσταση, γνώρισμα κάθε ανάλογης προσπάθεια. Οι υπεύθυνοί της, όμως, αναζήτησαν επισταμένως, και εν μέρει κατόρθωσαν, την επανασύνδεση με τη διακοπείσα παράδοση.