Η ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΑΠΟ ΤΙΣ ΑΠΑΡΧΕΣ ΕΩΣ ΤΟΝ ΙΔ' ΑΙΩΝΑ

Επτά δεκαετίες μετά την Α' έκδοση στο Παρίσι παρουσιάζεται το παρόν βιβλίο και στον Έλληνα αναγνώστη. Τα χρόνια αυτά δεν μείωσαν καθόλου την αλήθεια της παρατήρησης του Ο. Ταφραλή που χρησιμοποίησα ως τίτλο του σημειώματός μου γιατί η πόλις ούτε έπαψε να έχει την σημασία της ως εμπορικό και πολιτιστικό κέντρο, ούτε εγκαταλείφθηκε η ιδέα της κατάκτησής της απ' αυτούς που την ορέγονταν και που ως το 1918 επιχείρησαν 3 ανεπιτυχείς πολέμους. Συνεπώς η επιστημονική εγκυρότητα του περιεχομένου και η καυτή επικαιρότητα των βαλκανικών προβλημάτων καθιστά το βιβλίο τούτο απαραίτητο στην ελληνική βιβλιογραφία αλλά και στον αναγνώστη που θέλει πίσω από τον ορυμαγδό της καθημερινότητας να αφουγκρασθεί τα αργά βήματα του ιστορικού χρόνου.
Ας παραλληλίσει ο αναγνώστης το τεράστιο κομβολόι των πολιορκιών και εισβολών που αντιμετώπισε η Θεσσαλονίκη (μόνο στο δεύτερο κεφάλαιο του τρίτου βιβλίου αναφέρονται πέντε πολιορκίες των σλάβων) με τους τέσσερις πολέμους του 20ού αιώνα (δύο Βαλκανικούς και δύο παγκόσμιους) που αν είχαν άλλη έκβαση η πόλις σήμερα θα αποτελούσε τμήμα και κόσμημα άλλης επικράτειας.
Τελειώνοντας το λιγόλογο σημείωμά μου θέλω να ευχαριστήσω όλους τους συντελεστές της έκδοσης για την άψογη εργασία τους και να δηλώσω πως η εικονογράφηση ακολούθησε πιστά το πρωτότυπο σεβόμενη τις προθέσεις του συγγραφέα. Δεν χρησιμοποιήσαμε όλες τις εικόνες του πρωτοτύπου γιατί η στοιχειωδώς καλή αναπαραγωγή τους είναι αδύνατη. Αυτές που υπάρχουν φωτογραφήθηκαν από το αρχείο του Γιάννη Μέγα, χωρίς την βοήθεια του οποίου το βιβλίο θα ήταν φτωχότερο. Τον ευχαριστώ θερμά και γιατί με βοήθησε να αποκτήσω τις έγχρωμες διαφάνειες του χειρόγραφου Σκυλίτση, από την Εθνική Βιβλιοθήκη της Μαδρίτης.