ΘΕΜΑΤΟΓΡΑΦΙΑ Β' ΛΥΚΕΙΟΥ ΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ

Ο σκοπός για τον οποίο γράφτηκε το βοήθημα αυτό είναι καταρχήν η εξοικείωση του μαθητή της Β' Λυκείου με την αρχαία ελληνική γλώσσα και γενικότερα με τον ελληνικό λόγο. Και σ' αυτό κατατείνουν, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, τα περιεχόμενά του: κείμενα από την αττική πεζογραφία, ερμηνευτικά σχόλια, λεξιλογικές, γραμματικές και συντακτικές ασκήσεις.
Ειδικότερα, τα κείμενα είναι επιλεγμένα από έργα γνωστών αττικών πεζογράφων. Κριτήριο επιλογής τους ήταν ο βαθμός δυσκολίας, να ανταποκρίνονται δηλαδή στο γνωστικό και πνευματικό επίπεδο των μαθητών της τάξης αυτής, και η ποικιλία του λεξιλογίου, των γραμματικών και συντακτικών φαινομένων που υπάρχουν σ' αυτά.
Τα ερμηνευτικά σχόλια που συνοδεύουν τα κείμενα θα βοηθήσουν το μαθητή να κατανοήσει, να μεταφράσει το κείμενο και να εμπλουτίσει το λεξιλόγιό του. Για τον ίδιο σκοπό γράφτηκαν και οι γλωσσικές ασκήσεις που αναφέρονται στο κείμενο ασκήσεις συνωνύμων, αντωνύμων, μεταφραστικές από την αρχαία στη νέα ελληνική αλλά και αντίστροφα, ασκήσεις συμπλήρωσης κενών με επιλογή των κατάλληλων λέξεων στον κατάλληλο τύπο, ώστε να μάθει ο μαθητής την ακριβή σημασία των λέξεων και να τις εντάσσει στο λόγο, ασκήσεις αναγνώρισης και σχηματισμού ονοματικών και ρηματικών συνόλων και ασκήσεις ανάπλασης του κειμένου. Οι ασκήσεις της νέας ελληνικής, ετυμολογικές οι περισσότερες, έγιναν με πρόθεση να φανεί η ενότητα της γλώσσας μας και η πολυσημία των λέξεων.
Οι γραμματικές ασκήσεις αναφέρονται συστηματικά σε όλα τα γραμματικά φαινόμενα. Καταβλήθηκε προσπάθεια να προσαρμοστούν στα νέα δεδομένα, ώστε να μυηθούν και να προσαρμοστούν οι μαθητές στις απαιτήσεις του νέου συστήματος διδασκαλίας και εξέτασης του μαθήματος. Αξιοποιήθηκε κάθε πρόσφορος τύπος άσκησης, αλλά δόθηκε έμφαση στις ασκήσεις χρήσης των γραμματικών τύπων μέσα στο γλωσσικό τους περιβάλλον. Στις περιπτώσεις που αυτό δεν ήταν δυνατό τα γραμματικά φαινόμενα προσεγγίζονται με τον παραδοσιακό τρόπο.
Τέλος, με τις συντακτικές ασκήσεις επιδιώκεται να κατανοήσει ο μαθητής τη δομή του αρχαίου ελληνικού λόγου να διακρίνει τον ευθύ από τον πλάγιο, τον ανεξάρτητο από τον υποταγμένο λόγο, την ενεργητική από την παθητική σύνταξη, αλλά και να είναι σε θέση να κάνει ανάλογες μετατροπές να αναγνωρίζει τα διάφορα συντακτικά φαινόμενα, να χαρακτηρίζει τους κύριους όρους της πρότασης, τους ονοματικούς και επιρρηματικούς προσδιορισμούς, όπως κι αν εκφέρονται να συνειδητοποιήσει την αλληλένδετη σχέση του ελληνικού ορθολογισμού με τη γλώσσα που τον εξέφρασε.