ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΟΥΣ ΗΘΙΚΑ ΝΙΚΟΜΑΧΕΙΑ ΠΟΛΙΤΙΚΑ Γ' ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚ.

Ο Αριστοτέλης υπήρξε πανεπιστήμονας και φιλόσοφος, ενώ ο Πλάτωνας ήταν φιλόσοφος και ποιητής. Ο πρώτος ήταν θεμελιωτής των επιστημών, ενώ ο δεύτερος ήταν εισηγητής της θεωρίας των ιδεών.
Ο Αριστοτέλης ως φιλόσοφος συμφωνούσε με το δάσκαλό του, τον Πλάτωνα, ότι υπάρχει αισθητός και νοητός κόσμος, αλλά υποστήριζε ότι οι ιδέες δεν χωρίζονται από τα πράγματα, αλλά βρίσκονται μέσα σ' αυτά. Σύμφωνα με τον Αριστοτέλη, μόνο με τη βοήθεια του αισθητού κόσμου μπορούμε να συλλάβουμε τις ιδέες. Όργανο με το οποίο αντιλαμβανόμαστε την πραγματικότητα είναι ο νους. Κάθε «ον», αποτελείται από την ύλη και την μορφή, που είναι αδιάσπαστα ενωμένα μεταξύ τους. Ο κόσμος είναι ενιαίος και αιώνιος, κινείται και εξελίσσεται. Αρχή της κίνησης αυτής είναι ο Θεός, που είναι ιδέα άϋλη, πνεύμα, άυλο «ον». Η φιλοσοφία του Αριστοτέλη συνδυάζει την προσωκρατική φυσική φιλοσοφία με τη σοφιστική διδασκαλία. Ο Αριστοτέλης αφομοιώνοντας στα έργα του όλα τα επιτεύγματα της αρχαίας ελληνικής φιλοσοφίας, διαμορφώνει τη φιλοσοφία του σε επιστήμη των εννοιών. Αναδεικνύεται ως ο πιο έξοχος εκπρόσωπος του επιστημονικού πνεύματος της αρχαιότητας. Είναι θεμελιωτής της λογικής. Διατυπώνει τις θεμελιώδεις σχέσεις της έννοιας, της κρίσης και του συλλογισμού. Υποτάσσει τη μελέτη των γεγονότων σε μια σταθερή και ορθολογική μέθοδο. Διακρίνεται για την αίσθηση της ακρίβειας και το πάθος της έρευνας, για τη δύναμη της σκέψης και το διεισδυτικό πνεύμα του. Ασχολείται με όλους τους τομείς του ανθρώπινου πνεύματος. Προσπαθεί να λύσει όλα τα ανθρώπινα προβλήματα με την οξυδέρκειά του.
Για τον Αριστοτέλη η λογική δεν είναι κλάδος αλλά όργανο της φιλοσοφίας, δηλαδή γνώση των νόμων και των μορφών της σκέψης. Ως θεμελιωτής της Μεταφυσικής ο Αριστοτέλης πιστεύει ότι τα όντα έχουν δύο συστατικά, την ύλη και την ενέργεια. Στην ψυχολογία ο Αριστοτέλης διδάσκει ότι η ψυχή είναι η αιτία που μορφοποιεί και κινεί το σώμα. Στην Ηθική υποστηρίζει ότι η ευδαιμονία είναι σκοπός κάθε ενέργειας του ανθρώπου. Στα «Ηθικά Νικομάχειά» του πραγματεύεται την ευδαιμονία ως σκοπό της ζωής του ανθρώπου και την αρετή ως μέσο για την επιδίωξη της ευδαιμονίας. Στα «Πολιτικά» του δεν προσπαθεί να δημιουργήσει μια ιδανική πολιτεία, όπως ο δάσκαλός του, αλλά εξετάζοντας τα διάφορα είδη των πολιτευμάτων καταλήγει στο συμπέρασμα ότι σκοπός της πολιτείας δεν είναι μόνο η ασφάλεια των πολιτών, αλλά κυρίως η πραγματοποίηση της ευδαιμονίας τους. Στην «Ποιητική» του παρουσιάζει τους νόμους που πρέπει να χαρακτηρίζουν την υψηλή τέχνη.
Ο Ραφαήλ Σάντι στο έργο του «Η Σχολή των Αθηνών» τοποθετεί στο κέντρο τον Πλάτωνα και τον Αριστοτέλη. Ο Πλάτωνας στο έργο αυτό δείχνει με το χέρι του τον ουρανό, την ιδέα, ενώ ο Αριστοτέλης δείχνει με το χέρι του τη γη, την εμπειρία των αισθήσεων. Ένα πλήθος από φιλόσοφους και επιστήμονες της αρχαιότητας περιβάλλουν τον Πλάτωνα και τον Αριστοτέλη, δηλαδή ο Ζήνων, ο Επίκουρος, ο Πυθαγόρας, ο Αναξαγόρας, ο Ηράκλειτος, ο Σωκράτης, ο Πτολεμαίος, ο Διογένης ο κυνικός, όπως και ο ίδιος ο Ραφαήλ στο δεξιό άκρο. (Έτσι ο Ραφαήλ συνδέει την αρχαιότητα με την Αναγέννηση).