Ο ΣΥΓΧΡΟΝΟΣ ΚΟΣΜΟΣ

Η πρόσκτηση της ιστορικής γνώσης και οι προϋποθέσεις του μαθήματος της Ιστορίας, άρα και των αντίστοιχων εγχειριδίων, δεν πρέπει να υπακούσουν σε όρους διδακτισμού, αναλόγως και η προσφορά τους: η προσφορά και η πρόσκτηση της ιστορικής γνώσης δεν έχουν άλλη χρησιμότητα από την κατανόηση του κοινωνικού περιβάλλοντος από το κοινωνικό υποκείμενο. Είναι αυτονόητο ότι στη σημερινή νέα έκδοση του «Σύγχρονου Κόσμου» έχουν γίνει οι αναγκαίες προσαρμογές της περιεχόμενης ύλης θα έλεγα: αυτές που επιβάλλει η χρονική απόσταση από την πρώτη έκδοση, πρέπει όμως να εξηγήσω τι μπορεί να επιβάλλει αυτή η χρονική απόσταση. Είναι πρώτα - πρώτα, οι αλλαγές στην κοινωνία, στις κοινωνικές σχέσεις, που κάνουν οξυδερκέστερη τη ματιά του ιστορικού, είναι η νέα γνώση για το παρελθόν που αναγκαστικά έχει προκύψει από την ιστορική έρευνα, είναι ο νέος τύπος αναγνώστη που στο μεταξύ έχει ενδεχομένως αναδειχθεί, είναι ακόμη και η ιστορία των συντακτών ενός βιβλίου που αναγκαστικά αποτυπώνεται. Όλα αυτά οδηγούν σε αναδιατύπωση κάποιων σημείων, σε αναδιάταξη της ύλης, σε προσθήκη ύλης. Όσα, αλλιώτικα, προσαρμόζουν το εγχειρίδιο στις σημερινές ανάγκες της ιστορικής διαπαιδαγώγησης.