ΙΣΤΟΡΙΕΣ ΟΛΙΓΑΡΧΙΚΩΝ

Ο ολιγαρχικός - λέει ο Θεόφραστος - είναι κάποιος που βγαίνει από το σπίτι του το μεσημέρι, με τα μαλλιά του ούτε πολύ μακριά ούτε πολύ κοντά και με τα νύχια του περιποιημένα, και από τον Όμηρο θυμάται και απαγγέλλει έναν μονάχα στίχο: «κακή είναι η κυβέρνηση των πολλών, ένας ας είναι ο ηγέτης». Μοιάζει με ακίνδυνη καρικατούρα. Όμως, έναν αιώνα πριν, όταν η Αθήνα ήταν ακόμα μια ισχυρή δύναμη, αυτοί οι μισητές του λαού αποπειράθηκαν δύο φορές να εγκαθιδρύσουν το αιμοσταγές καθεστώς τους. Ο Θουκυδίδης, που λόγω καταγωγής και πνευματικής συγγένειας ήταν ένας εξ αυτών, υπήρξε θεατής της κατάληψης της εξουσίας από τους φίλους του, καθώς και της ήττας τους. Όταν όμως η Αθήνα περιήλθε στη σπαρτιατική κυριαρχία και οι Τριάκοντα Τύραννοι αφαίρεσαν και πάλι την εξουσία από τον λαό, ο Θουκυδίδης μοιάζει να εξαφανίζεται μέσα στον εμφύλιο πόλεμο, ενώ αναδύεται ένας άλλος ολιγαρχικός ιστορικός, που υπήρξε συνεχιστής και επιμελητής του Θουκυδίδειου έργου: Ο Ξενοφώντας. Η διαπλοκή των βίων τους φωτίζει και την ιδιόμορφη διαπλοκή των έργων τους, τα οποία συναντιούνται σε ένα βιβλίο που διατηρεί αλλά και, ίσως, αποκαλύπτει το μυστήριο της συνάντησης των δύο ιστορικών.