Η ΘΑΛΑΣΣΑ ΚΑΙ ΑΛΛΑ ΔΙΗΓΗΜΑΤΑ (ΣΚΛΗΡΟΔΕΤΗ ΕΚΔΟΣΗ)

Η πεζογραφία του Καρκαβίτσα είναι βασικά ηθογραφική. Μέσα στο ηθογραφικό της πλαίσιο όμως αναδύεται μια δυνατή ρεαλιστική γραφή, που διακρίνεται για τη μαστοριά της και την εξαιρετική επεξεργασία του ύφους. [...]
Τα πέντε διηγήματα του Καρκαβίτσα που παρουσιάζουμε, και που είναι κατά τη γνώμη μας αντιπροσωπευτικά, δίνουν μια καλή εικόνα τόσο για τον κόσμο του διηγηματογράφου όσο και για τον τρόπο της αφηγηματικής του γραφής, για το ύφος του.
Τα τρία πρώτα (Η θάλασσα, Οι σφουγγαράδες, Το γιούσουρι) είναι από "Τα λόγια της πλώρης", θαλασσινά διηγήματα. Ειδικά "Το γιούσουρι" έχει ένα βαθύτερο συμβολισμό, παίζοντας ανάμεσα στο νεανικό όνειρο και στη σκληρή πραγματικότητα της ζωής. "Ο Αποσπασματάρχης" ανήκει στη συλλογή "Παλιές αγάπες" και δίνει μια εικόνα για τα πολιτικά ήθη στο χωριό. Τέλος, "Το κόνισμα" δημοσιεύτηκε μαζί με τον "Αρχαιολόγο" και έχει ανάλογη διδακτική πρόθεση. Μια αλληγορία που θέλει να δείξει πού οδηγεί η αμάθεια και η δεισιδαιμονία. Παρόμοια θέματα, εμπλουτισμένα με πλήθος από λαογραφικά στοιχεία, επανέρχονται συχνά στην πεζογραφία του Καρκαβίτσα και αποσκοπούν στην αφύπνιση του λαού και στην απαλλαγή του από τις προλήψεις, που κρατούν δέσμια τη σκέψη και την πράξη των ανθρώπων του χωριού. (Απόσπασμα από την εισαγωγή του Κώστα Μπαλάσκα)