Γραμμένο το 1920, το έργο που συγκεντρώνει μέσα του τα μεγαλύτερα λογοτεχνικά κινήματα της εποχής του εξιστορεί τις περιπέτειες αναζήτησης του εαυτού ενός Πορτογάλου ταξιδευτή, ο οποίος καταλήγει σε ένα νησί του Ινδικού ωκεανού παρέα με έναν αλλόκοτο και τερατόμορφο συνοδοιπόρο, με σκοπό να περάσουν το υπόλοιπο της ζωής τους μέσα στην απόλυτη ηρεμία και γαλήνη μακριά από τον σύγχρονο αστικό πολιτισμό.

Αναστατική έκδοση της 3ης και οριστικής έκδοσης του 1944. Η έκδοση συνοδεύεται από επίμετρο του Σταύρου Ζουμπουλάκη, όπου θα παρουσιάζεται η εκδοτική ιστορία του βιβλίου.
Το 1922, τη μαύρη χρονιά της Μικρασιατικής Καταστροφής, ένας από τους πρόσφυγες που περνάει απέναντι, από το Αϊβαλί στη Μυτιλήνη, είναι ο Φώτης Κόντογλου. Το ΜΕΤΑΙΧΜΙΟ, με αφορμή την επέτειο των 100 χρόνων από τον οριστικό ερχομό του Φώτη Κόντογλου στην Ελλάδα, θα εκδώσει, μέσα στην επετειακή χρονιά, τα εξής πέντε βιβλία του: Ο κουρσάρος Πέδρο Καζάς, Βασάντα, Ο Θεός Κόνανος, Ιστορίες και περιστατικά και Το Αϊβαλί η πατρίδα μου.