Μια κατάκτηση της ελληνικής λογοτεχνίας σε όγκο και ποιότητα αποτελεί η διηγηματογραφία του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη, ο οποίος ηγήθηκε της μεγάλης Ηθογραφικής Σχολής, δίνοντας στα ελληνικά γράμματα νέο πνεύμα, νέα τεχνική, νέες μορφές ως προς την έμπνευση, τη σύνθεση και το περιεχόμενο. Αιχμή της γραφίδας του, ο ρεαλισμός και η ψυχογραφική δύναμη συνδυασμένη με λυρικές εξάρσεις. Η γλώσσα του συνίσταται σε μια ιδιόμορφη καθαρεύουσα -καμβάς κεντημένος με απαράμιλλους χρωματικούς συνδυασμούς- με πολλά στοιχεία δημοτικής - ταπεινά λουλουδάκια του αγρού που ξεπετιούνται εδώ κι εκεί. Κι αυτή η τόσο αρμονική συνύπαρξη θέλγει νου και ψυχή.
Ο Μιλτιάδης Μαλακάσης έδωσε την πραγματική εικόνα του λογοτέχνη και ανθρώπου ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗ σ' ένα και μόνο τετράστιχο:
"Ο κάθε στοχασμός σου
Ασμάτων άσμα.
Στον κόσμο τον δικό σου
Κόσμος το κάθε πλάσμα."