Στο βιβλίο αυτό εξετάζεται η νεοκλασική πόλη στην Ελλάδα του 19ου αιώνα ως κατεξοχήν πολιτισμικός νεωτερισμός. Κύριο στοιχείο της το «Σχέδιον», ένας νέος μηχανισμός παραγωγής αστικού χώρου. Εδώ αναλύεται ο τρόπος εισαγωγής και διάδοσής του σε τρεις μεγάλες γεωγραφικές ενότητες (Στερεά Ελλάδα και Πελοπόννησο, Νησιά, Θεσσαλία και «Νέες Χώρες»). Χρονικά καλύπτονται οκτώ δεκαετίες, από την ίδρυση του νεοελληνικού κράτους (1833) έως την υποβολή και εφαρμογή σειράς μεταρρυθμιστικών προτάσεων για την Αθήνα και την ανοικοδόμηση της καμένης Θεσσαλονίκης του 1917.

Καθώς ο βαθμός διείσδυσης των νέων προτύπων δεν ήταν παντού ο ίδιος, χρειάστηκε να συλληφθεί ο παλμός της αλλαγής όχι μόνο εκεί όπου είναι προφανής –σε μεγάλους και σημαντικούς οικισμούς–, αλλά και σε πολύ μικρότερους, που παρακολουθούσαν τους νεωτερισμούς από απόσταση. Επίσης, περιλήφθηκαν και «νέοι οικισμοί», οι οποίοι δημιουργήθηκαν εξαρχής, πέρα από εκείνους που προϋπήρχαν και δέχτηκαν επιμέρους βελτιωτικές επεμβάσεις και επεκτάσεις.